Monstername binnen de voedingsmiddelenindustrie is een vak apart en hoe je het nemen van monsters moet aanpakken, verschilt per applicatie. Toch zijn er 4 punten die altijd gelden wanneer je een monsternamepunt in een voedingsmiddelenproces gaat plaatsen. In dit blog ga ik hier dieper op in.
- Locatie - Waar ga je het monsternamepunt plaatsen?
De plek van het monsternamepunt is essentieel. Zo kan de hoek waarin je een monster neemt al bepalend zijn voor de representativiteit. Doodlopende leidingen genereren altijd een dode hoek waardoor je of veel verlies hebt of een monster krijgt dat nog van een oude batch kan zijn.
- Tussendoor reinigen als je meerdere monsters neemt
Wanneer je uit een batch of uit een continue lijn meerdere monsters neemt, is het belangrijk dat je het monsternamepunt tussendoor kunt reinigen. Zo voorkom je crosscontaminatie met product van bijvoorbeeld een uur geleden én je gaat contaminatie van buitenaf tegen. In het geval van poedermonstername kun je bijvoorbeeld de schroef tegen de klok in laten draaien na het bemonsteren. Hierdoor leegt de schroef zich en kan er geen contaminatie ontstaan. Bij vloeistofmonstername zal je het monsternamepunt zo moeten kiezen dat het zodanig gespoeld kan worden dat het volgende monster exact dezelfde condities heeft.
- Nature versus nurture - afspraken onderling en discipline op de werkvloer
Juist gekozen monstername-apparatuur zal altijd hygiënisch of, afhankelijk van het proces, steriel zijn. Dit wil je natuurlijk zo houden. Laboranten, operators, kwaliteitsmensen en technische dienst hebben allemaal met de monsternamepunten te maken. Wanneer zij er hier niet goed mee omgaan, bijvoorbeeld door het niet te beschermen tegen ‘slechte’ invloeden van buitenaf, zal het monster nooit betrouwbaar zijn. Zorg er dus voor dat de medewerkers die betrokken zijn bij het monsternameproces goed getraind zijn en dat er duidelijke protocollen zijn. De procedure, de samplemethodiek, moet exact zijn vastgelegd zodat iedereen dit hetzelfde doet. Het monster moet representatief zijn en mag niet besmet raken door een verkeerd monsternameproces.
- Opvangen en verplaatsen monster
Representatief betekent dat het monster dat je in je hand houdt identiek is aan het product dat je aan het bemonsteren bent. Denk dus ook goed na over hoe je het monster gaat vervoeren naar het laboratorium. Of je dat nou doet in een monsternamefles, monsternamezak of in een bekertje, zorg ervoor dat je de beste keuze maakt voor een betrouwbare uitkomst van de monsteranalyse.
Kortom, voor een betrouwbaar monster moet je alle omstandigheden in kaart brengen. Hier komt meer bij kijken dan men vaak denkt.
